16 december 2022

In perspectief

Column Kees Emmelot

Revalidatiearts n.p.

Niets is aan zo’n inflatie onderhevig als het begrip duurzaamheid. Alles dient duurzaam (en ‘eerlijk’) gemaakt en ‘gecertificeerd’: eieren, vlees, groente, bier, wijn, ja ook plastic artikelen, gemaakt met spuitmachines die duurzaam zijn gemaakt. Op het certificaat staat CO2 footprint. Dan zie ik mijn voet altijd in de lucht hangen terwijl hij een stap probeert te zetten. Ik ken er geen ander beeld bij.

Maar begrippen en namen zijn in ons vak ook vaak geen lang leven beschoren. Leerde je vroeger de ziekte van Kahler, daarna werd dat multipel myeloom, vervolgens kom je plasmacytoom en multipel plasmacytoom tegen. Zoek ook voor de aardigheid eens de synoniemen op voor Südeckse dystrofie. In ‘mijn tijd’ leerde je nog over hysterie en conversie, later werd dat SOLK; nu moeten we praten over ALK (aanhoudende lichamelijke klachten). Dit maakt natuurlijk de weg vrij voor somatisatie en onnodige medicalisatie. Terwijl het niet vinden van een afdoende verklaring voor een aanhoudend symptoom juist het verkeersbord was voor de te volgen route. Een netwerk NOLK heet korte tijd later ineens NALK; is dit nu academische mierenneukerij of egotripperij? Ik stel een nieuwe term voor: de LALK: lachwekkend aanhoudende labeling lichamelijke klachten. Heeft het ooit voor de benadering of de oplossing iets opgeleverd?

Terug naar de footprint. Ergert u zich ook zo aan een tomaat, komkommer of een appel die in plastic is verpakt? Of sinaasappelsap in een plastic fles, vers geperst omdat men te beroerd is om thuis met de hand een sinaasappel uit te persen, overigens naar goed gebruik met behulp van een plastic pers? Of heeft u er zelf een?

Als we nu gewoon eens kijken naar ons eigen vak. Heeft u dan wel eens nagedacht over de enorme berg afval wat in een dag in een ziekenhuis wordt geproduceerd? Alle plastic verpakkingen, de s puiten, de slangen, de plastic (infuus)zakken, enz. en alles wat van kunsthars is gemaakt. Ons ziekenhuis verbood ooit het opnieuw gebruiken van de vacuum rigid dressing (die bij transtibiale amputaties wordt toegepast) omdat het schoonmaken en steriliseren te kostbaar was. Denk je de verspilling eens in: na een paar weken werd het ding weggegooid, soms na een paar dagen omdat het niet voldeed. Dan zie ik de berg van rigid dressings voor me op het pleintje voor het ziekenhuis, sommige nog druipend van bloed of pus. En dat in heel Nederland…, in heel Europa…. Gelukkig zijn er ook positieve ontwikkelingen. Zo is er een firma die jaren geleden al houtafval (wood) gebruikte voor het maken van thermoplastisch spalkmateriaal (cast) voor handen. Ik heb het al die jaren nooit ergens gezien, ondanks gedane suggesties om het in te voeren. Als we zo holistisch denken als we zeggen dat we doen, dan hebben wij daar óók wat van te vinden. Het past zelfs binnen de CanMed kaders. Dan kunnen we zo nodig onze bestuurders er op gaan aanspreken. Of willen we met z’n allen soms weer terug naar het ouderwetse gips?

Rubriek In Perspectief

In deze rubriek worden senior-revalidatieartsen door oud-hoofdredacteur Ben Drentje uit­genodigd om een column te schrijven voor NTR. Hierin zetten zij onderwerpen vanuit een historische achtergrond in een actuele context. Deze keer een bijdrage van Kees Emmelot.