Wetenschappelijk onderzoek levert kennis op die de revalidatiepraktijk ten goede kan komen. De grote uitdaging is vervolgens om te zorgen dat die kennis ook echt de praktijk bereikt. Daarvoor werd het Innovatieprogramma Revalidatie opgezet. Het programma startte in 2009 en in 2015 worden de laatste projecten afgerond. ‘Met zo’n innovatieproject kun je mooie dingen van de grond krijgen’, zegt Sandra Wielaert, een van de projectleiders.
‘Er is heel veel gerealiseerd’
’De revalidatiesector is een innovatieve sector. Om de zorg te verbeteren, wordt nieuw onderzoek gedaan en worden effectieve innovaties sectorbreed uitgerold’, vertelt Anne Swart. Als beleidsmedewerker bij Revalidatie Nederland coördineerde ze onder meer de implementatieprojecten. Ze licht toe: ‘Omdat er vanaf 2009 geen adequate innovatiebekostiging meer bestond, was het belangrijk dat het Innovatieprogramma Revalidatie er kwam. Dat was mogelijk dankzij het ministerie van VWS, dat er zes miljoen euro voor vrijmaakte, maar ook dankzij intensieve inzet en krachtenbundeling van de revalidatie-instellingen zelf. Met het programma zijn veel verbeteringen gerealiseerd.’
De veertien implementatieprojecten vormden samen het grootste onderdeel van het programma. De projecten zijn inmiddels vrijwel allemaal afgerond. ‘Op veel plaatsen is het ook al gelukt om de geïmplementeerde behandelingen of richtlijnen te borgen in de organisatie.’ Dat lijkt voor zich te spreken, maar is wel vaak een moeilijk punt. ‘Het kan immers om grote aanpassingen van de werkwijze gaan, waarvoor een gedrags- en cultuuromslag nodig is.’
Een korte impressie van de veertien implementatieprojecten:
- Implementatie mCIMT-BiT in de Piratengroep, een therapievorm voor kinderen met cerebrale parese die één arm niet goed kunnen gebruiken. ‘Kinderen worden spelenderwijs gestimuleerd om met de aangedane arm te oefenen, en dat werkt goed. Het Piraten-concept is in twaalf revalidatiecentra succesvol geïmplementeerd.’
- Richtlijn CP in Praktijk leidde tot een daadwerkelijke toepassing van de behandelrichtlijn voor de grote groep kinderen met cerebrale parese. ‘Er zijn diverse producten ontwikkeld die de behandelpraktijk versterken en er is een netwerk opgebouwd waarin behandelaars kennis en ervaring uitwisselen.’
- Richtlijn CVA in Praktijk had een vergelijkbaar doel voor de revalidatie van CVA-patiënten. ‘Ook hier is veel winst geboekt. Door het hele land worden patiënten meer gestimuleerd om na een beroerte actief te oefenen en om daar snel mee te beginnen.’
- Implementatie Richtlijn Oncologische Revalidatie leidde tot een sterker op de individuele patiënt gerichte behandeling. ‘Meer zorg op maat dus, en betere ketenzorg.’
- Implementatie PPP-Arm Protocol zette in op betere begeleiding bij het verstrekken van armprotheses. ‘Het protocol zorgt voor een duidelijker gestructureerde aanvraag en daarmee voor verbeterd handelen van behandelaars en een beter resultaat voor de patiënt.’
- Implementatie Acceptance & Commitment Therapy voor mensen met chronische pijn. ‘ACT is gericht op het accepteren van de pijn, en verbetert daarmee de kwaliteit van leven. Acht revalidatiecentra en een ziekenhuis werken er nu mee.’
- Telerevalidatie.nl maakt het chronisch zieke mensen mogelijk om thuis revalidatieoefeningen te doen, en daar feedback op te krijgen. ‘De patiënten zijn heel tevreden, en het wordt nu breder geïmplementeerd.’
- De ComPoli is een digitale polikliniek voor neurologische patiënten met beperkingen in de communicatie. ‘Zij kunnen met de ComPoli gemakkelijker informatie vinden, ondanks beperkingen in spraak, taal, motoriek, cognitie of visus. Patiënten kunnen daardoor beter voorbereid op een consult komen. Mogelijk zijn er in de toekomst zelfs minder consulten nodig.’
- Implementatie en uitbreiding van een Nederlandse Dataset Dwarslaesierevalidatie. Door systematisch patiëntgegevens te verzamelen, ontstaat landelijk meer inzicht in deze patiëntengroep. ‘Alle acht in dwarslaesie gespecialiseerde centra verzamelen nu bij opname en ontslag dezelfde gegevens.’
- Implementatie en uitbreiding Nederlandse Dataset Pijnrevalidatie. Ook in de pijnrevalidatie is een dataset geïmplementeerd waarmee systematisch patiëntgegevens verzameld worden, om zo meer inzicht te krijgen. ‘De dataset is bij 32 instellingen geïmplementeerd.’
- Zo weten ze beter wat ze aankunnen.’ Inmiddels zetten veertien instellingen het instrument in.
- Kennisdeling Revalidatie, Sport en Bewegen is onderdeel van het grotere VWS-programma Revalidatie, Bewegen en Sport. ‘Dit project helpt mensen om een actieve leefstijl aan te nemen, ook als ze weer thuis zijn. Er is een training ontwikkeld voor behandelaars in motiverende gespreksvoering en gedragsverandering en er zijn vijf indicatoren ontwikkeld om bij te dragen aan de borging van bewegen en sport.’
Over het veertiende project, ImPACT, hieronder meer informatie.
Gerelateerde artikelen Revalidatie Magazine
Uit het hoofd, in het lijf
E-Revalidatie: doelgericht samenwerken aan effectieve e-health-toepassingen
‘Met behulp van het Revalidatieregister kunnen we onze zorg écht verbeteren’
Gerelateerde artikelen Nederlands Tijdschrift voor Revalidatiegeneeskunde
Kansen door COVID: een pandemie die aanzet tot innovatie
Technologie bij neuromusculaire aandoeningen: nu en in de toekomst