Revalidatiearts Jan Groothuis is benoemd tot hoogleraar revalidatiegeneeskunde aan het Radboudumc/de Radboud Universiteit. Daarnaast is hij benoemd tot hoofd van de afdeling Revalidatie van het Radboudumc. Binnen zijn eigen wetenschappelijk onderzoek richt hij zich op de revalidatie van volwassenen met spierziekten, in het bijzonder gericht op participatie in de samenleving.
Jan Groothuis is opgeleid tot revalidatiearts in zowel het Radboudumc als de Sint Maartenskliniek. Sinds 2012 is hij als revalidatiearts verbonden aan het Radboudumc, werkzaam binnen zowel de patiëntenzorg als het wetenschappelijk onderzoek. Met zijn aanstelling als afdelingshoofd komt daar de leiding over de afdeling Revalidatie bij, een multidisciplinaire afdeling bestaande uit revalidatiegeneeskunde, fysiotherapie, logopedie en ergotherapie.
Een afdeling met veel aandachtsgebieden, legt Groothuis uit, met spierziekten, Parkinson, erfelijke bewegingsstoornissen en amputatie en prothesiologie als speerpunten binnen zowel de patiëntenzorg als onderwijs en onderzoek. ‘De zorg is grotendeels georganiseerd binnen expertisecentra, waar wij veel patiënten op de polikliniek zien. We werken nauw samen met onder meer de afdelingen Neurologie, Orthopedie, Heelkunde en Kindergeneeskunde. Onze paramedici zijn daarnaast betrokken bij onder meer oncologie en hart- en vaatziekten. Bovendien verlenen we klinische zorg op alle afdelingen in het Radboudumc.’
600 verschillende spierziekten
Jan Groothuis wil binnen zijn leerstoel Revalidatiegeneeskunde het onderzoek in dit vakgebied breed ondersteunen. De afgelopen jaren is hij gespecialiseerd in de behandeling van spierziekten, zoals facioscapulohumerale spierdystrofie (FSHD), congenitale myopathieën, neuralgische amyotrofie (NA), Duchenne en mitochondriële ziekten. Zijn onderzoek richt zich vooral op functionele aspecten, zoals de functie van de schouder en arm, kauwen, slikken en ademhaling. ‘Er zijn zo’n 200.000 mensen met een spierziekte in Nederland. Hoewel het in totaal om ongeveer 600 verschillende spierziekten gaat, zien we overeenkomsten in de revalidatiebehandelingen die we kunnen bieden.’
Hij heeft aangetoond dat een multidisciplinaire revalidatiebehandeling effectief is voor patiënten met neuralgische amyotrofie (NA). Deze aandoening veroorzaakt acute heftige pijn in de schouder, arm, en/of hand, gevolgd door een (gedeeltelijke) verlamming van de spieren in die gebieden. Verder onderzoekt hij het natuurlijk verloop van zeldzame congenitale myopathieën en werkt hij aan zorgvernieuwingen voor spierziekten zoals FSHD en myotone dystrofie. Ook is hij betrokken bij onderzoek naar slikrevalidatie na hoofd-halstumoren. Deze onderzoeken wil hij voortzetten en verder uitbreiden als hoogleraar Revalidatiegeneeskunde.
Nieuwe medicijnen
Jan Groothuis voorziet de komende jaren veel vooruitgang in de behandeling van spierziekten en erfelijke bewegingsstoornissen. Hoewel er voor de meeste spierziekten nog geen medicijnen beschikbaar zijn, is er veel in ontwikkeling. Dit betekent dat er meer studies met patiënten zullen komen, waarbij zorgprofessionals nauw betrokken zijn. ‘We moeten ons voorbereiden op een toename van klinische trials’, zegt Groothuis. ‘Hierbij zullen wij als zorgprofessionals gericht op functioneren en participatie betrokken zijn. Bij eventuele behandelingen die een ziekte remmen, gaan we meer patiënten zien met nieuwe zorgvragen.’
Daarom wil Groothuis de oprichting van een klinisch trialcentrum voor spierziekten en erfelijke bewegingsstoornissen opzetten, in nauwe samenwerking met de afdeling Neurologie. ‘Het zorgnetwerk voor spierziekten willen we binnen Nederland verder organiseren, zoals ook in het Integraal Zorgakkoord staat beschreven. Omdat het aantal patiënten toeneemt en mogelijk nieuwe medicijnen op de markt komen, is het essentieel om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden. Dit vraagt om een goede voorbereiding’, aldus Groothuis.
Samenwerking
Daarom is samenwerking met andere instellingen enorm belangrijk, vertelt Groothuis. ‘We hebben samenwerkingsovereenkomsten met de Nijmeegse Sint Maartenskliniek en revalidatiecentrum Klimmendaal in Arnhem.’ Voor myotone dystrofie en erfelijke bewegingsstoornissen wordt er binnen de Academische Alliantie met Maastricht UMC samengewerkt. Groothuis hoopt die samenwerking de komende jaren verder uit te bouwen. ‘Daarnaast wil ik de afdeling Revalidatie verder versterken, waarin onze collega’s tot hun recht komen en hun academische taken kunnen uitvoeren. Zo kunnen we patiënten de beste zorg bieden.’
Loopbaan
Jan Groothuis studeerde Gezondheidswetenschappen en Geneeskunde aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Hij promoveerde in 2011 op onderzoek naar autonome functies bij een dwarslaesie (titel thesis: Vascular control in individuals with autonomic failure). Hij specialiseerde zich tot revalidatiearts in het Radboudumc en de Sint Maartenskliniek in Nijmegen, waarna hij in 2012 toetrad tot de medische staf van de afdeling Revalidatie van het Radboudumc. Hier is hij tevens zorgprogrammaleider Spierziekten. Hij is bestuurslid van Spierziekten Centrum Nederland en is medisch adviseur voor verschillende diagnosewerkgroepen bij patiëntenvereniging Spierziekten Nederland.
Zijn benoeming tot hoogleraar gaat met terugwerkende kracht in op 1 augustus 2024 voor een periode van vijf jaar.