9 augustus 2022

‘Ik zou zo graag weer eens door de Kanaalstraat fietsen. Die chaos en die drukte, al die leuke toko’s… Elke dag kwam ik er voor mijn boodschappen.’ Irma zit naast me op de duofiets. Ze is vijftig jaar en revalideert na een fors herseninfarct. 

Na een zware tijd met veel complicaties kan ze fysiek weer meer aan, ook al heeft ze een fors neglect (een verminderde aandacht voor één zijde). Vandaag voelt ze voor het eerst sinds vijf maanden de wind weer door haar haren. Fietsend door het park om de hoek van ons revalidatiecentrum komen allerlei herinneringen bij haar boven en daarmee goede ideeën om tijdens de revalidatie naar toe te gaan werken. Naast dat zij alles altijd op de fiets deed in de stad, ging ze ook regelmatig op fietsvakantie. Zo’n fietstocht tijdens de fysiotherapie smaakt naar meer. 

In ons neuro-team staat ‘aansluiten’ centraal. Fietsen met revalidanten is hier een duidelijk voorbeeld van. Er staan om die reden heel veel verschillende fietsen bij ons in de stalling bij de fysio-afdeling. Met en zonder aanpassingen, met twee of drie wielen. Gewone fietsen of ligfietsen, met of zonder elektrische ondersteuning. Op de sportafdeling staan nog veel meer (geavanceerdere) driewielligfietsen. Die zijn ook fijn om in groepen te gebruiken; met elkaar bewegen is heel erg leuk en zet aan tot het proberen van nieuwe dingen. 

Ook zonder fiets ontplooien we met elkaar weer de ‘gewone’ er-op-uit-activiteiten. Afhankelijk wat er bij iemand past. Wat is hij of zij gewend, waar werkt iemand naar toe, wat is belangrijk voor hem of haar, waar liggen de prioriteiten? Zomaar een greep uit een aantal activiteiten, met een groep of individueel: met de OV-bus naar het centrum en daar een terrasje pakken, waar die meneer met afasie de drankjes bestelt, of nog even naar De Bijenkorf, omdat iemand uit het gezelschap de lievelingschocolaatjes voor haar partner wil kopen. Doen we gelijk even de roltrap met z’n allen. Of we stappen uit bij de woensdagmarkt en gaan naar de kaasboer en de notenkraam. Op een warme dag trekken we met een aantal revalidanten, bij voorkeur op de fiets, naar het bos of het zwembad. Ook organiseren we regelmatig een watersportdag. Wie houdt er van kanoën en zeilen? Ga dan vooral mee en zie wat er allemaal kan. 

Een aantal jaren geleden wilde een FC-Utrecht supporter graag weer naar zijn seizoensplek in het stadion. Hij zag niet voor zich hoe hij met zijn loopbeperkingen bij die stoel kon komen. We mochten in een leeg stadion Galgenwaard oefenen met hem en een heel stel mederevalidanten, die deels als figuranten fungeerden. De steile trappen op, jezelf voorbij de rij juichende mensen wurmen om bij je eigen stoel te komen; alles lukte en een paar weken later zag hij die belangrijke wedstrijd die hij niet wilde missen. 

Andere revalidanten gaan graag weer zo snel mogelijk naar het strand, naar de bibliotheek, in het gras in het park liggen, naar het sportveld om langs de lijn te staan voor het voetbal of hockey van (klein)zoon of -dochter, naar muziekcentrum, bioscoop of museum, naar het café en op de barkruk een biertje bestellen of met de trein naar vrienden of familie. Tijdens de revalidatie kun je alles uitproberen en kom je weer op nieuwe doelen. Je ervaart nieuwe mogelijkheden en denkt verder. Het is duidelijk aan welke voorwaarden je moet werken en je krijgt meer inzicht in je gehele revalidatieproces. 

De behandelaar kan structuur bieden in dit proces door overzicht in functie-, activiteiten- en participatieniveau vanuit het ICF (International Classification of Functioning: classificatie waarmee het mogelijk is het functioneren van de mens en de eventuele problemen die mensen daarbij ervaren te beschrijven). Vooral de succeservaring en het zien van en denken in mogelijkheden stelt positief en geeft stippen op de horizon.

Wat is het een leuke uitdaging voor het behandelteam om alles zo gemakkelijk en snel toch weer mogelijk te maken. Dit vraagt veel creativiteit en flexibiliteit en vaak is het dichterbij en eenvoudiger dan je denkt.  

Luisteren, (laten) ontdekken, aanpassen, aansluiten en op maat revalidatie bieden; ik vind dit het leukste en het meest intrigerende van ons werk als revalidatietherapeut. Ik verheug me er nu al op om Irma te zien genieten in een drukke en chaotische winkelstraat. 

Eugénie Brinkhof

Eugénie Brinkhof is fysiotherapeut en knowledge broker bij De Hoogstraat Revalidatie in Utrecht. En tevens docent Neurorevalidatie bij het NPi (Nederlands Paramedisch instituut).

Gerelateerde blogs