Kortgeleden fietste ik langs een klein bedrijf in verfartikelen en zag een bordje ‘Directie’ staan op het parkeerterrein. Dit reserveringsbordje stond voor een ruim bemeten parkeervak pal naast de ingang. Al doorfietsend merkte ik dat het bordje me aan het denken zette. Het bracht spontane associaties met zich mee van een strak geleid bedrijf door een directeur met stevig postuur, gekleed in pak en op afstand herkenbaar aan een grote sigaar.
De werknemers zullen ongetwijfeld voor deze man, zowel letterlijk als figuurlijk, ruimte moeten maken, niet alleen op het parkeerterrein. Kritische geluiden zijn vakkundig uit het bedrijf gefilterd en de OR staat al jaren buitenspel. De bestuursstijl is top-down bestaande uit het regelmatig uitrollen van opdrachten en medezeggenschap is beperkt tot de vraag of men roze of blauw toiletpapier wenst in de wc’s. Visie is het riant zicht vanuit de directiekamer boven in het bedrijfscomplex. Bottom-up is het muisstil en dit ziet men als een prima graadmeter voor de medewerkerstevredenheid. De ideeënbus is al jaren spoorloos verdwenen. De afdeling Personeel en Organisatie is veranderd in Organisatie en targets zijn beperkt tot het sponsoren van de plaatselijke dartvereniging. Het MT-overleg vindt plaatst in kleine kring en is verworden tot een onemanshow van de directeur met stilzwijgende instemming van de overige managers.
Een paar weken later vroeg mijn zoon van 20 jaar wat ik verstond onder modern leiderschap. Daar had hij iets over gelezen op school, maar de tekst gaf hem geen duidelijkheid. Modern is nu, verder was hij niet gekomen. Wel, modern leiderschap is een term die niet meer weg te denken is, zeker niet binnen de gezondheidszorg. Maar ja, hoe leg je dit uit aan een jongen van 20. Ik zocht naar een pakkende definitie. Toen begon ik over het directiebordje waar ik langs was gefietst en de associaties die het bij mij opriep en zei: ‘Jongen, als iemand zich herkent in de beschrijving van dit verfbedrijf, doet diegene niet aan modern leiderschap.’
Erwin Baars
Erwin Baars is revalidatiearts bij De Vogellanden.
