27 mei 2025

‘Ik ga naar de top’, zegt Maarten. We staan onderaan de Domtoren in Utrecht. Ik ben zijn fysio-buddy tijdens het DOM-event. Ook Pieter komt eraan. Hij heeft besloten om tot de St Michaëlskapel te gaan; de eerste stop. Dan hoeft hij ”maar” 59 treden en de trappen zijn dan nog breed waardoor Frits, zijn buddy, hem gemakkelijker kan begeleiden, is zijn uitleg. Alhoewel hij het wel jammer vindt dat hij dan niet naar buiten kan om van het uitzicht te genieten. ‘Dan gaan we proberen om de 120 treden te halen’, geeft Frits aan, ‘je hebt niet voor niets al die weken getraind!’

We gaan met alle revalidanten – maar liefst 45 in totaal – en behandelaars van het neurocluster de Dom beleven. We hebben dit event georganiseerd in het kader van de Dag van de beroerte. Al weken zijn we dagelijks bezig met de DOM-trappen-training. Alle trappen, stoepjes en drempels die we in De Hoogstraat konden vinden zijn daarin verwerkt. Voor de mensen die het met gemak al konden hebben we interval traininkjes ingepast. Zij gaan voor de 465 treden die de Dom heeft. Tijdens de training werd daar naartoe gewerkt. Uiteindelijk lukte het verschillende revalidanten om tijdens het trainingsuur dat aantal treden al te halen. Zo kunnen zij vol vertrouwen de Dom op. Ook de zwaarder aangedane mensen trainen mee, want ook zij doen mee aan het DOM-event. Marina zag het niet zitten om de trappen op te gaan; het lijkt haar onmogelijk. Zij heeft als doel om de Domkerk te bezoeken en een kop koffie met de wel bekende Domtoren-bonbon in het Domcafé te drinken. Zij gaat vanwege haar afasie de uitdaging aan om die koffie zelf te bestellen.

Ondertussen komen de revalidanten van de ochtendshift van de neuroafdelingen van ons revalidatiecentrum met hun buddy’s aan. Voor deze speciale gelegenheid hebben we ons eigen fietswagenpark, extra aangepaste fietsen én duofietsen geregeld. Zodat iedereen die een fietsdoel heeft met de fiets kan. Anderen komen met de bus, ook dat kan een doel zijn; met rolstoel of een ander hulpmiddel de bus in en uit gaan. Om 10 uur staan we allemaal klaar voor de start.

Een paar maanden geleden kon Maarten nog niet eens zelf omdraaien in zijn bed en nu gaat ie de Dom beklimmen.

Maarten blijft een beetje achteraan, ik blijf dichtbij hem. Net als zijn zus, zij is er ook bij om dit bijzondere moment mee te beleven. Ze zijn allebei geëmotioneerd. Een paar maanden geleden kon Maarten nog niet eens zelf omdraaien in zijn bed en nu gaat ie de Dom beklimmen. Zijn zus kan nog niet geloven dat het gaat lukken. Maarten maakt zich vooral druk om het naar beneden gaan. Hij loopt sinds kort weer wat meer afstanden buitenshuis met behulp van een stok, maar als hij te ver gaat wordt zijn been stijf en kan hij soms maar moeilijk verder. ‘Ik kan nog niet van mijn been op aan; ik heb het vertrouwen nog niet’, zegt hij.

Iedereen gaat met zijn buddy de Dom in. De eerste vier trappen zijn breed, maar grotendeels zonder leuning. Toch lukt het iedereen met of zonder hulp van de therapeut om deze trappen op te lopen. Sommigen rusten halverwege uit in de ‘Van Heukelomzaal’. Na een half uur is iedereen aangekomen in de St Michaëlskapel. Hier heerst een vrolijke stemming. Iedereen is blij de eerste stijging volbracht te hebben.

Een grote groep gaat verder; de trappen worden smal en de treden minder diep. Maarten gaat als een speer. Wel is iedere stop een welkome. Eerst de St Egmondskapel met de eerste omloop en daar het uitzicht over de stad. Daarna de klokkenzolder, waar een file ontstaat omdat iedereen onder een schuine balk door moet om daarna tussen de kolossale klokken te staan. Voor Maarten wordt het nu moeilijk, hij heeft zo nu en dan mijn hulp nodig om zijn voet goed te kunnen plaatsen. Bij de lantaarn aangekomen is hij total loss. Hij besluit dat dit zijn top is. Met recht een topprestatie. Het lijkt of zijn zus opgelucht ademhaalt. Ze is supertrots dat hij zover is gekomen en vindt het helemaal goed dat Maarten besluit om tot hier te gaan.

We zijn altijd op zoek naar uitdagingen in de maatschappij en manieren om in de context te revalideren. Zo trainen revalidanten het best.

We nemen een lange rustpauze en beginnen aan de afdaling. Maarten gaat, boven zijn eigen verwachting, goed de trappen af. Vanwege die meevaller heeft hij nu al plannen om nog een keer de Dom op te gaan, samen met zijn zoons: ‘Geen trap is meer te hoog voor mij!’ Onderweg komen we Pieter tegen, hij is met zijn buddy tot het eerste uitkijkpunt gekomen en rust nu uit in de St Michaëlskapel. Hij is supertrots op zijn prestatie.

Na de allerlaatste trede krijgen alle deelnemers een Dom-sleutelhanger overhandigd. Ook ontvangen ze een oorkonde als herinnering en als bewijs voor de volbrachte uitdaging. Onder groot applaus van omstanders lopen ze trots het Domplein op.

Wat een prestatie, wat een dag. We zijn ontzettend blij met deze primeur. De samenwerking tussen het revalidatiecentrum en de Domtoren smaakt naar meer. We zijn altijd op zoek naar uitdagingen in de maatschappij en manieren om in de context te revalideren. Zo trainen revalidanten het best en leren ze het snelst. Ook kan iedereen concreet met zijn of haar doelen aan de gang. Er worden grenzen verlegd en ze ontdekken dat er ondanks beperkingen toch nog veel wél kan.

Maarten en Pieter – en alle andere klimmers – hebben met de Dom-beklimming hun top bereikt! De dagelijkse DOM-trappen-training bij ons in het revalidatiecentrum houden we erin. En ik kan alvast verklappen dat we in samenwerking met de Dom vaker gaan pieken…

Auteur

Eugénie Brinkhof

Eugénie Brinkhof is fysiotherapeut en knowledge broker bij De Hoogstraat Revalidatie in Utrecht, en docent neurorevalidatie bij het NPi (Nederlands…

Gerelateerde blogs