Veel baby’s lopen jaarlijks rond de geboorte een beschadiging op, vaak een hersen- of zenuwbeschadiging waardoor het kind één van beide handjes moeilijker kan gebruiken. Vroege, speelse behandeling kan goed helpen, wijst onderzoek uit.
Constraint Induced Movement Therapy (CIMT) was al een wetenschappelijk bewezen behandelmethode om kinderen vanaf twee jaar, en ook volwassenen, te helpen tweehandig te functioneren. Bij CIMT wordt de goede arm tijdelijk uitgeschakeld – bijvoorbeeld door die in een sling te dragen – en te oefenen met de andere arm. Kinderen doen dit al spelenderwijs in groepen; een voorbeeld is de ‘Piratengroep’. Nu is ook aangetoond dat voor heel jonge kinderen, onder de twee jaar, CIMT mogelijk en effectief is. Merem (voorheen De Trappenberg) heeft daarom net als enkele andere revalidatie-instellingen deze nieuwe therapievorm geïntroduceerd.
Uitdagend
De therapie komt uit Zweden. Daar werd een behandelprogramma ontwikkeld dat wetenschappelijk is vergeleken met andere behandelingen. Merem-kinderrevalidatiearts Katinka Folmer zegt dat de therapie zinvol is vanaf ongeveer vijf maanden, als de baby met de handen gaat reiken, grijpen en manipuleren. Uitdagend spelmateriaal wordt gebruikt om de handfunctie te stimuleren. Hierbij worden de goede hand en arm in een sok of mouw ’verstopt’. Ouders zijn belangrijk in het behandelprogramma: zij spelen dagelijks een half uur met hun kind, onder wekelijkse begeleiding van een ergotherapeut.
De therapie bestaat uit een behandelperiode van twee keer zes tot acht weken, met een tussenpauze van gelijke lengte. Folmer: ‘Eerst moet duidelijk zijn of en hoe de handfunctie afwijkt van de normale ontwikkeling. Die handfunctie is bij hele jonge kinderen lastig te meten. Eigenlijk is daarvoor maar één test geschikt en dat is de Hand Assessment for Infants, HAI, die ook in Zweden is ontwikkeld. Een daarin geschoolde ergotherapeut kan deze video-obeservatietest uitvoeren.’ Merem, de Sint Maartenskliniek en het Wilhelmina Kinderziekenhuis hebben nu deze testmogelijkheid.
Tweehandig
De eerste baby’s hebben inmiddels het CIMT-programma gevolgd. ‘Met hele goede resultaten. De kinderen schakelen hun aangedane hand en arm veel effectiever in en spelen meer tweehandig. Het feit dat dit voor hen vanzelfsprekend is geworden, is heel belangrijk. Het is een voorwaarde om de handfunctie verder te kunnen ontwikkelen tijdens het opgroeien.’
Ouders zijn er positief over. De behandelperiode wordt als intensief ervaren, maar ook als goed te doen. ‘Ze hebben geleerd hoe ze spelenderwijs het gebruik van de hand kunnen uitlokken bij hun kind, en ook dat hun kind dat eigenlijk altijd leuk vindt. En ze zijn vooral blij met het zichtbare resultaat.’