Winnend project revalidatie jaarprijs voor innovatieve patiëntenzorg 2022
Innovatie
Een web-based applicatie als hulpmiddel voor de systematische interpretatie van klinische gangbeelddata bij kinderen met cerebrale parese.
In 2022 werd de VRA Revalidatie Jaarprijs voor innovatieve patiëntenzorg toegekend aan het project GAIT.SCRIPT 2: ontwikkeling web-based interpretatietool voor klinische gangbeeldanalyse van kinderen met cerebrale parese. In dit artikel laten wij u de eerste resultaten zien van het onderzoek naar de gebruikerservaringen van de door ons ontwikkelde web-based applicatie.
Auteurs
DRS. S. (SARAH) DEKKER
Kinderrevalidatiearts Reade Amsterdam en onderzoeker Amsterdam UMC, afdeling Revalidatiegeneeskunde
DR. A. (ANOUK) VAN WESTRHENEN
Aios Revalidatiegeneeskunde OOR NWN, Amsterdam UMC, afdeling Revalidatiegeneeskunde
PROF. DR. A.I. (ANNEMIEKE) BUIZER
Hoogleraar kinderrevalidatiegeneeskunde, Amsterdam UMC, afdeling Revalidatiegeneeskunde en Emma Kinderziekenhuis
Overige leden GAIT.SCRIPT projectgroep
- Drs. K. (Koen) Wishaupt, bewegingslaborant Universiteit Maastricht
- Prof. dr. J.H.P. (Han) Houdijk, hoogleraar Klinische Bewegingswetenschappen UMC Groningen
- Dr. M.M. (Marjolein) van der Krogt, senior onderzoeker en hoofd Bewegingslab Amsterdam UMC, afdeling Revalidatiegeneeskunde
Kinderen met cerebrale parese (CP) hebben complexe loopproblemen. Gangbeeldanalyse wordt gebruikt om het verband tussen loopproblemen, afwijkingen in het gangpatroon, en de onderliggende motorische stoornissen te leggen, om zo tot een adequaat behandelplan te komen.1 Het klinische redeneerproces is tijdrovend en subjectief, bovendien verschilt de uitvoering per beoordelaar. In februari 2022 publiceerden we in dit tijdschrift over de GAIT.SCRIPT methode2 en de ontwikkeling van een Excel-based interpretatietool. Deze tool leidt de beoordelaar op een systematische manier door het proces van klinische gangbeeldanalyse volgens de principes van Impairment Focused Interpretation (IFI).3 Hierbij worden afwijkingen in het looppatroon (gait features) automatisch gekoppeld aan onderliggende fysieke stoornissen (impairments). De geïdentificeerde stoornissen (zoals contractuur, spasticiteit, spierzwakte of verminderde selectiviteit van een specifieke spiergroep) geven richting aan het uiteindelijke behandelplan (zoals orthopedische chirurgie, spasticiteitsbehandeling, krachttraining of concept-orthese).
Het prototype van de Excel-based interpretatietool2,4,5is gepresenteerd tijdens symposia op diverse (inter)nationale congressen, zoals SMALLL (2023) en DCRM (2023). De web-based applicatie werd gepresenteerd tijdens ESMAC (2024). Deelnemers aan deze symposia en de ESMAC Society6 onderschreven het belang van verdere samenwerking voor de verbetering van het systematische redeneerproces rondom de interpretatie van klinische gangbeelddata.
Ontwikkeling web-based applicatie
De Revalidatie Jaarprijs is ingezet om het Excel-gebaseerde prototype om te bouwen tot web-based applicatie, geïntegreerd in de reeds bestaande gangbeeldanalyse-software van Moveshelf (www.moveshelf.com). Hierdoor is het aantal te doorlopen tabbladen teruggebracht van bijna veertig naar drie: één met afwijkende gait features, één voor het gehele klinisch redeneerproces en één met de eindconclusie. Ook is een automatische koppeling opgenomen tussen bevindingen uit het standaard lichamelijk onderzoek7 en mogelijke onderliggende impairments.
Eerste resultaten gebruikersonderzoek
In 2024 is de web-based applicatie door 19 professionals (9 kinderrevalidatieartsen, 5 kinderfysiotherapeuten, 4 bewegingslaboranten en 1 aios revalidatiegeneeskunde) en 5 onervaren studenten getest op gebruiksvriendelijkheid, uitvoerbaarheid en betrouwbaarheid. De professionals vulden allen voor gebruik van de applicatie een vragenlijst in om hun verwachtingen in kaart te brengen. De deelnemers werkten hierna één of twee door ons geselecteerde gangbeelden van kinderen met CP uit met behulp van de web-based GAIT.SCRIPT applicatie. Hierna werd een tweede vragenlijst afgenomen om hun daadwerkelijke ervaring met het gebruik van de applicatie in kaart te brengen. Hiervoor werd onder andere. de Nederlandse gevalideerde System Usability Scale (SUS) gebruikt.8 De totale maximale SUS-score is 100 punten; een score > 50 punten is ‘OK’en een score > 68 punten is ‘bovengemiddeld’. Bij elf deelnemers zijn daarnaast semi-gestructureerde interviews afgenomen om dieper in te gaan op de gebruiksvriendelijkheid (usability) en uitvoerbaarheid (feasibility) van de applicatie.
De interbeoordelaarsbetrouwbaarheid van de applicatie is bepaald door de geïdentificeerde afwijkende gait features en mogelijke onderliggende impairments te vergelijken tussen de eerder genoemde groep zorgprofessionals onderling en tussen professionals en onervaren studenten.
Quotes deelnemers semi-gestructureerde interviews
- ‘Ik denk dat het goed is dat het dus zo gestructureerd is, omdat het je dan meer meeneemt in je redeneerproces en je niet een blinde vlek gaat creëren.’
- ‘Dit is andersom dan ik gewend ben; vanuit de stoornissen de loopproblemen verklaren. Dat is nog wel even wennen, maar goed om het zo te doen.’
- ‘Ik zie met name toegevoegde waarde voor mensen die beginnen met gangbeelddiagnostiek en voor het aiosonderwijs lijkt het me ook heel geschikt.’
Voorafgaand aan het gebruik van de applicatie verklaarden de deelnemers een grote behoefte te hebben aan een hulpmiddel om de interpretatie van gangbeelddata te structureren en te uniformeren. Deelnemers hadden hoge verwachtingen wat betreft bruikbaarheid en betrouwbaarheid van de applicatie. Het merendeel van de deelnemers was tevreden over de lay-out en de integratie van verschillende functies.
De gemiddelde algehele SUS-score van alle professionals was 62, wat duidt op een bruikbaarheid die zich op de grens van ‘OK’ en ‘bovengemiddeld’ bevindt. Voor veel deelnemers was het onwennig om een nieuwe methode te gebruiken, waardoor het nog geen tijd bespaarde.
De interbeoordelaarsbetrouwbaarheid tussen professionals was laag voor het identificeren van de juiste afwijkende gait features, maar goed voor het vaststellen van de juiste onderliggende impairments. Dit betekent dat de applicatie de beoordelaars helpt om tot een relatief eenduidige conclusie over de onderliggende stoornissen te komen. Goede instructies en training in het gebruik van de applicatie zullen naar verwachting de interbeoordelaarsbetrouwbaarheid en de praktische toepasbaarheid vergroten.
Conclusie
De GAIT.SCRIPT interpretatietool leidt de beoordelaar op een systematische manier door de interpretatie van klinische gangbeelddata van kinderen met CP. De web-based applicatie is een gebruiksvriendelijk hulpmiddel en lijkt geschikt om minder ervaren gangbeeldbeoordelaars te onderwijzen. Bij toekomstige implementatie moet rekening worden gehouden met de uitdaging om professionals te motiveren een nieuwe werkwijze te omarmen.
Take Home Message
- Uniformeren van systematische gangbeeldanalyse is nodig voor het verbeteren van de zorg voor kinderen met CP.
- De GAIT.SCRIPT interpretatietool leidt de beoordelaar op een systematische manier door de interpretatie van klinische gangbeelddata van kinderen met CP.
- De applicatie is gebruiksvriendelijk en lijkt geschikt om beginners te onderwijzen in systematische interpretatie van gangbeelddata.
Dankwoord
Wij willen de kinderen en hun ouders bedanken die hun gangbeelddata beschikbaar hebben gesteld voor wetenschappelijk onderzoek. Daarnaast onze hartelijke dank aan alle professionals die deelnamen aan ons onderzoek.
De VRA Revalidatie Jaarprijs werd gesponsord door Ipsen. Moveshelf heeft gedeeltelijk in kind bijgedragen. Sarah Dekker ontving daarnaast de Grant 2023 en de Stimuleringsprijs 2024 van de Reade Foundation voor validatie van de webbased applicatie. Uitvoer van het onderzoek werd onafhankelijk uitgevoerd.
Referenties
- Houdijk HH, Buurke J, Doorenbosch C, Groen B, Hallemans AP, van de Walle P. Klinische bewegingsanalyse: een expertise binnen de revalidatie. Ned Tijdschr Revalidatiegeneeskd 2013;1:9-12.
- Dekker et al. GAIT.SCRIPT: ontwikkeling van een interpretatietool voor klinische gangbeeldanalyse van kinderen met cerebrale parese. Ned Tijdschr Revalidatiegeneeskd 2022;1:26-31.
- Baker R. Measuring walking: a handbook of clinical gait analysis. 1st edition. London Mac Keith Press, 2013.
- Van der Krogt MM, Houdijk H, Wishaupt K, van Hutten K, Dekker S, Buizer AI. Development of a core set of gait features and their potential underlying impairments to assist gait data interpretation in children with cerebral palsy. Front Hum Neurosci 2022;16:907565.
- Wishaupt K, Dekker S, Mulder L
., Jacobs,J, Houdijk H, Buizer AI, van der Krogt MM. Development of the Gait. Script tool to systematically assess gait impairments in children with cerebral palsy: A reliability study. Gait Posture 2021;90:312-3. - Armand S, Sawacha Z, Goudriaan M, Horsak B, van der Krogt MM, et al. Current practices in clinical gait analysis in Europe: A comprehensive survey-based study from the European society for movement analysis in adults and children (ESMAC) standard initiative. Gait Posture 2024;111:65-74.
- Becher JG. Handleiding Standaard Lichamelijk onderzoek bij kinderen met een centraal neurologische parese, 1e editie. Springer Media, 2011.
- Ensink CJ, Keijsers NLW, Groen BE. Translation and validation of the System Usability Scale to a Dutch version: D-SUS. Disabil Rehabil 2024;46(2):395-400.
Trefwoorden: cerebrale parese, gangbeeldanalyse, Gait.Script, systematische interpretatiemethode
Gerelateerde artikelen NTR
GAIT.SCRIPT: ontwikkeling van een interpretatietool voor klinische gangbeeld- analyse van kinderen met cerebrale parese
Zorg op maat voor kinderen met CP
Extracorporele Shock Wave Therapie als behandeling van spasticiteit
De rol van slaap binnen de kinderrevalidatie
Gerelateerde artikelen Revalidatie Magazine
‘Therapie heeft mij mondiger gemaakt’
Nederlandse versie CPChild
‘Niet langer het kleine broertje’
