20 juni 2025

Slaapverwekkend? Welnee! Dit prikbord laat inspirerende voorbeelden zien hoe slaap een plek krijgt in de revalidatiegeneeskunde. Lees over de slaapmodule bij Klimmendaal, het slaap-zakje van Reade en het Dreamteam in Rijndam. Verwonder je over de zoektocht naar het perfecte matras en doe je voordeel met de ervaring van leefstijlcoach en revalidatiearts Willemine Beuving.

Werkfolder Slaap

Carolien van Veen, ergotherapeut UMC Utrecht

Sinds één jaar gebruikt de afdeling Revalidatie, Fysiotherapiewetenschap en Sport in het UMC Utrecht de Werkfolder Slaap met educatie over slaap en tips over hoe anders om te gaan met slaapproblemen.

‘Ik word ’s nachts vaak wakker en lig te piekeren over de gevolgen van mijn ziekte. Overdag ben ik daardoor niet goed uitgerust’. Vrouw, 63 jaar, hersentumor.

‘In de Werkfolder Slaap vind ik achtergrondinformatie over slaap. Het helpt mij om te weten dat het heel normaal is om ’s nachts even wakker te worden. Nu val ik sneller weer in slaap en ervaar ik een betere slaap.’ Man, 54 jaar, CVA.

‘Het maken van de opdrachten stimuleert me om tips uit de Werkfolder ook echt uit te proberen en niet alleen maar door te lezen.’ Vrouw, 38 jaar, mammacarcinoom.

Download de Werkfolder Slaap

Wakker worden zonder wekker

Willemine Beuving, revalidatiearts Reade en leefstijlcoach, Amsterdam

Hoe fijn is het om lekker te slapen? Naar bed te gaan als je moe bent en ’s ochtends uit jezelf wakker worden. En ondertussen herstelt je lichaam op metabool, immunologisch, cognitief en emotioneel niveau.

Maar de realiteit is vaak anders, ‘aanstaan’ tot het eind van de dag en abrupt wakker gemaakt worden door een wekker. Die wekker verstoort bovendien het laatste stukje van je slaap, het stukje slaap waarin het emotionele herstel plaatsvindt. Dat is zonde en niet nodig.

Mijn ervaring: eerder naar bed gaan, betekent ‘s ochtends, zonder wekker op een fijne manier wakker worden.

Matras

An Bennema, revalidatiearts Revalidatie Friesland, Beetsterzwaag

Een patiënte met jarenlange rugklachten heeft een specifieke hulpvraag: welke matrassen worden er in de kliniek gebruikt? Al jaren zoekt ze hét perfecte matras. De matrassen die worden gebruikt in de klinische revalidatie, lijken haar optimaal. Ze had zelfs al voorafgaand aan haar revalidatiebehandeling, regelmatig ons centrum gebeld met dezelfde vraag.

Uitleg over individuele verschillen en andere pijn-beïnvloedende factoren begrijpt ze goed, maar haar wens blijft staan: kan ik ook een matras van hier uitproberen?

De ergotherapeut neemt haar mee de kliniek in. Verwachtingsvol laat ze zich op een bed zakken. Binnen enkele seconden staat ze er weer naast: veel te hard!

Revalidatie slaapmodule

Janneke Schuurman, revalidatiearts Klimmendaal, Arnhem en Lorna Rhodes, cognitief trainer Klimmendaal, Arnhem

Bij Klimmendaal werken we met een kortdurende slaapmodule, die we laagdrempelig inzetten bij slaapproblemen. De kracht van de slaapmodule bestaat uit het bundelen van adviezen over slaaphygiëne en het concreet toepassen hiervan. Patiënten doorbreken binnen een korte periode hun gewoontes en zijn vaak verbaasd over de resultaten. Ze vallen eerder in slaap, liggen minder wakker of kunnen met minder slaap door. En dat zonder (extra) medicatie!

Slaap-zakje

Janneke Haisma, revalidatiearts Reade, Amsterdam

In de verpleegkundigenpost zijn smakelijke en leuke dingen te vinden. Een Merci-chocolaatje, daar waag ik mij nog wel aan, maar in de opgestelde cadeautasjes heb ik niet durven kijken. Bij de presentatie van Reade’s knowledge brokers komt het cadeautasje tevoorschijn. Deze club enthousiastelingen stortte zich op ‘Slaap in de kliniek’; na een breed uitgezette enquête en diepgaande interviews, kwamen zij tot een uniforme werkwijze. En wat zit in het, cadeautasje, het slaap-zakje? Slaaptips, kamilletheetje, slaapmasker en oordoppen; wat een heerlijk slaapfeest.

Dreamteam

Dreamteam, Rijndam Kinderrevalidatie

Het dreamteam binnen de kinderrevalidatie Rijndam is januari 2021 gestart. We hebben meer aandacht voor slaap en we hebben gemerkt dat we altijd iets kunnen doen. Veel ouders denken dat slecht slapen hoort bij de ziekte of beperking van hun kind.

Adviezen:

Soms is het voor ouders een eyeopener te horen dat co-sleeping bij (jonge) kinderen heel goed kan helpen.
We krijgen veel positieve reacties van meer uitgeruste ouders en kinderen.

Gerelateerde artikelen NTR

Dromen van een gezond hart: slapend naar een effectievere hartrevalidatie?

Hartrevalidatie is een multidisciplinair programma gericht op het verbeteren van de cardiovasculaire gezondheid, psychosociaal welzijn en leefstijl. Ondanks dat meer…

Hoge prevalentie slapeloosheid bij hersenletsel vraagt om effectieve behandeling

Eén op de drie mensen met hersenletsel voldoet aan de criteria van insomnie. Dit is drie keer zoveel als in…

Revalidatie en slaap – wat kunnen we leren van topsport

Raakvlak Slaap is kwetsbaar, vooral in situaties waarin gepresteerd moet worden. Slapen in een onbekende omgeving, stress en fysieke spanning…

De effectiviteit van een slaapmodule als aanvulling op de revalidatiebehandeling voor aanhoudende pijn

Wetenschappelijk onderzoek Meer dan de helft van de mensen met aanhoudende pijn hebben moeite met in- en/of doorslapen. Slaapproblemen worden…

Gerelateerde artikelen Revalidatie Magazine

Leren van Canada

Canada en Nederland: twee westerse landen die grote verschillen vertonen, maar qua cultuur sterk op elkaar lijken. Kinderrevalidatiearts Jan Willem…

Sinds de diagnose DCD krijgt Collin (8) veel meer begrip

Gemiddeld één kind per klas heeft DCD: Developmental Coordination Disorder. Toch wordt deze coördinatie-ontwikkelingsstoornis weinig herkend. Dit stelt ouders vaak…

‘Er is plaats voor zelfstandige centra’

Twee zelfstandige behandelcentra zijn lid geworden van Revalidatie Nederland: Ciran en Winnock Zorg. Wat doen ze, wat doen ze anders,…

‘Voeding is zó belangrijk voor een kind’

Wat eet- en voedingsteam, met orthopedagoog/gz-psycholoog, prelogopedisten en revalidatiearts, waar nodig aangevuld met andere disciplinesWaar Revalidatie Friesland, BeetsterzwaagWaarom eet- en voedingsproblemen…