Spotlight
We hebben het vaak over de toegevoegde waarde van de concentratie van zorg. Maar wat is nu eigenlijk de wetenschappelijke onderbouwing hiervoor? In een recent artikel in het NTvG werd de literatuur met betrekking tot de concentratie van chirurgische ingrepen op een rijtje gezet.
Auteur
DR. M.W. (MATTIJS) ALSEM
Kinderrevalidatiearts, UMC Utrecht
Waarom dit onderzoek?
Het lijkt zo logisch: als een chirurg een ingreep vaker doet, wordt hij (m/v) er beter in en zal dat betere uitkomsten opleveren voor patiënten. Deze propositie vormt een van de drijfveren van het centraliseren van zorg. Het is echter de vraag of en in welke mate volumenormen inderdaad leiden tot betere zorguitkomsten, en hoe deze volumenormen dan goed te stellen zijn.
Wat is de onderzoeksvraag?
Wat is er bekend in de wetenschappelijke literatuur over volume-uitkomstrelaties? Hoe wordt er in Nederland omgegaan met gegevens over volume en kwaliteit?
Hoe werd dit onderzocht?
In 2013 verscheen een systematische review,[1] die in 2022 door dezelfde auteurs is geüpdatet.[2] De auteurs hebben in de literatuur 2.404 publicaties gescreend op nieuwe inzichten, in het bijzonder in volume-uitkomstrelaties.
Belangrijkste resultaten
Op het gebied van de concentratie van hoogcomplexe zorg zijn er studies die een relatie laten zien tussen hoger volume en patiëntenuitkomsten, zoals bij maagkanker en alvleesklierkanker. Er zijn ook studies die een dergelijke relatie niet laten zien. Deze bevindingen zijn in lijn met de bevindingen uit de eerdere review: er lijkt wel een relatie te zijn tussen volume en kwaliteit, waarbij de auteurs met name pleiten voor het doorgronden van onderliggende mechanismen en bijdragende factoren, om de translatie naar beleidskaders betrouwbaarder en werkbaarder te maken. Het concrete getal van de volumenorm lijkt daarbij minder belangrijk dan de kennis over bijdragende factoren aan behandelkwaliteit.
‘Belangrijker dan volumenormen
is het goed kunnen benchmarken
van kwaliteit’
Consequenties voor de praktijk
Er is enige evidentie voor concentreren van (chirurgische) zorg om de kwaliteit daarvan te verbeteren. Echter om de kwaliteit van zorg te optimaliseren is het belangrijk om de zorg binnen het totale zorgnetwerk te verbeteren. Naast uitkomsten op direct patiëntenniveau spelen logistieke aspecten ook een rol. Ten slotte is het belangrijk om kritisch na te denken over hoe we de zorg op een betrouwbare manier kunnen benchmarken om kwaliteitsverbetering binnen en tussen de zorgnetwerken verder te kunnen stimuleren.
Literatuur
- Mesman R, Faber MJ, Westert GP, Berden B. Volumenormen: kwaliteit door kwantiteit? Ned Tijdschr Geneeskd 2013;157:A5466.
- Mesman R, Berden B, Westert, GP. Van voldoen aan volumenormen naar leren van zorguitkomsten. Ned Tijdschr Geneeskd 2022;166:D6277.
Gerelateerde artikelen NTR
Revalidatiearts aan zet voor passende zorg
Samenwerking tussen universiteiten en revalidatiecentra bij wetenschappelijk onderzoek. Hebben ze elkaar nodig?
Integraal Zorgakkoord: kansen voor de revalidatiesector
Het Integraal Zorgakkoord: zijn er gevolgen voor de MSR?
Gerelateerde artikelen Revalidatie Magazine
Vernieuwde aanpak voor revalidatie na IC-opname
Van kinderzorg naar volwassenzorg: ‘Zorg voor een soepele overgang en geen harde knip’
Het ‘state of the (he)art’-revalidatieprogramma van Revant
