Virtual reality games geven veel mogelijkheden. Revalidanten kunnen in een veilige omgeving spelenderwijs meer bewegen en oefenen in nagebootste praktijksituaties. RM belicht in een reportageserie de voorbeelden. Deel 4: De Game library van Basalt.
We zien dat behandelaars steeds naar dezelfde games grijpen’, zegt Elmer Tiebackx. Hij is fysiotherapeut en adviseur innovatie bij Basalt. ‘Ze gebruiken de games die ze zelf kennen en hebben vaak geen idee wat er nog meer beschikbaar is. Patiënten raken verveeld en vragen: “Kan ik niet een keer een ander spel doen?”.’ Tiebackx begrijpt dat zijn collega’s door de bomen het bos niet meer zien. Er komen steeds meer consoles en digitale spellen bij. Na de Nintendo Wii volgden onder meer de Xbox 360, Active Floor en virtual reality. Om orde in de chaos te scheppen, werkt Basalt samen met de Haagse Hogeschool aan een game library, een online bibliotheek waarin naast een omschrijving van de games ook een goede keuzehulp voor behandelaars zit.
250 games
Caroline Blom, student bewegingstechnologie, inventariseerde alle in het revalidatiecentrum aanwezige games en probeerde ze zelf uit. ‘Mijn medestudenten maakten weleens de grap dat ik hier de hele dag spelletjes zat te spelen’, zegt ze lachend. Bij elk spel noteerde ze voor welk behandeldoel het geschikt is, wat de contra- indicaties zijn en op welke locatie het spel aanwezig is. ‘Ik heb heel wat uurtjes doorgebracht in het SmartLab van Basalt’, vertelt Blom. ‘Daar kon ik meekijken als patiënten een game speelden en overleggen met de behandelaars. Zij hebben ook vragenlijsten voor mij ingevuld.’ Via Zoom laat ze enthousiast haar Excel-sheet zien waarin meer dan tweehonderdvijftig games zijn uitgewerkt. Ze maakte ook een concept voor het keuzemenu op de website. ‘Kijk’, zegt Blom, ‘behandelaars kunnen hier aanklikken of ze met de game het reactievermogen, de balans of iets anders willen trainen. En bij de contra-indicaties vink je bijvoorbeeld aan of de patiënt snel duizelig of overprikkeld is.’ Zo komen meerdere onderwerpen in de keuzehulp voorbij. Moet het een makkelijke oefening zijn of mag het uitdagender? Welk deel van het lichaam wil je trainen? Hiermee wordt behandelaars een hoop uitzoekwerk bespaard. Wel blijven ze zelf verantwoordelijk voor de inzet van games in de therapie, benadrukken de makers.
Active Floor
Niet alleen de uitgebreide keuzehulp, ook het wiki-achtige karakter van de nieuwe game library is volgens Elmer Tiebackx een sterk punt. Behandelaars kunnen opmerkingen toevoegen, waar collega’s profijt van hebben. Bijvoorbeeld voor welk type patiënt een game minder goed werkt of hoe je een oefening uitdagender maakt. Als voorbeeld noemt hij Active Floor, een op de grond geprojecteerde, interactieve game. ‘Je moet bijvoorbeeld op bewegende beestjes stappen om ze weg te krijgen. Goed voor het opbouwen van reactievermogen, balans en spierkracht. Wanneer het maken van uitvalspassen erg lastig is, kun je het spel ook zittend doen. Met een schuimrubberen knots sla je dan de beestjes weg.’ Blom heeft een ander voorbeeld, dat ze ‘gaten dichten’ noemt. Het wordt op de Xbox 360 gespeeld. De speler bevindt zich in een soort aquarium dat aangevallen wordt door haaien en vissen. ‘Zij maken gaten in het glas die je zo snel mogelijk moet dichten’, legt ze uit. ‘Met je hoofd, je armen of je voeten, het kan allemaal. Het is een goed voorbeeld van een spel dat voor meerdere behandeldoelen geschikt is. Met gewichtjes om de polsen kun je het spel zwaarder maken.’
Voor iedereen beschikbaar
De game library wordt voor iedereen toegankelijk op het internet. ‘Op dit moment staan alleen de spellen erin die bij Basalt beschikbaar zijn’, zegt Tiebackx. ‘Hoewel ons assortiment behoorlijk groot is, kan de database altijd uitgebreid worden. Andere revalidatieinstellingen kunnen, net als wij, invoeren op welke locaties een game aanwezig is. We moeten alleen nog goed uitwerken hoe we dat gaan beheren, zodat het ons niet te veel tijd kost.’ Een student Communication and Multimedia Design, ook van de Haagse Hogeschool, is inmiddels gestart met het bouwen van de website. Die komt er gelikt uit te zien en zal ook in een Engelstalige versie beschikbaar zijn. Tiebackx verwacht dat de nieuwe game library in het najaar online staat. Heb je vragen over de game library van Basalt? Neem contact op met Elmer Tiebackx via smartlab@basalt.nl.
Beeld: Basalt