De Nederlandse Vereniging voor Revalidatie (VRA) maakt zich sterk voor wetenschappelijk onderzoek. Wij bevorderen, stimuleren en ondersteunen (zorgevaluatie)onderzoek en de implementatie van resultaten uit onderzoek en van innovaties in de revalidatiezorg. De VRA werkt aan een breed gedragen beleid op het gebied van coördinatie van wetenschappelijk onderzoek. Sinds 2021 is in het kader daarvan een research coördinator aangesteld. De vier pijlers van het onderzoeksbeleid zijn: focus, samenwerking, financiering en implementatie.
Hieronder vind je informatie over onderwerpen die voor aanvragers en uitvoerders van wetenschappelijk onderzoek van belang zijn.
Vragen?
Met vragen of voor overleg over wetenschappelijk onderzoek kun je mailen naar Esther Hosli (research coördinator): e.hosli@revalidatiegeneeskunde.nl, of naar weco@revalidatiegeneeskunde.nl.
Academische onderzoekslijnen
Steunbetuiging aanvragen
Een steunbetuiging van de VRA voor een onderzoeksaanvraag is in sommige subsidierondes vereist. In andere gevallen kan het een pré zijn als de VRA het aangevraagde onderzoek ondersteunt. De VRA heeft een proces ingericht voor het beoordelen van steunverzoeken.
Een aantal zaken is voorwaardelijk voor een steunbetuiging:
- Het verzoek wordt tijdig ingediend. De afhandelingstermijn is 4 weken.
- De verwachtingen richting de VRA ten aanzien van de adhesie zijn duidelijk toegelicht en haalbaar. (N.B. de VRA kan geen verantwoordelijkheid hebben ten aanzien van inclusie of de implementatie van onderzoeksresultaten).
- Als actieve ureninzet van het VRA-bureau wordt verwacht (bijvoorbeeld als deelnemer van de projectgroep, voor werving, consortiabijeenkomsten, facilitering ruimte) dan wordt hiervoor een reservering gemaakt op de begroting.
- Het project is voldoende groot en impactvol (looptijd > 12 maanden en begroting > 100K).
- Het project is relevant voor de revalidatiegeneeskunde.
- De methodologische kwaliteit en haalbaarheid van het project zijn goed.
- Er loopt nog geen vergelijkbaar onderzoek.
Daarnaast is het een pré als:
- De onderzoeksaanvraag aansluit bij de kennisagenda.
- Het om zorgevaluatieonderzoek gaat.
- Het om een multicenter studie gaat.
- Het onderwerp aansluit bij actuele en relevante thema’s (bijvoorbeeld uit het Integraal Zorgakkoord).
Een steunbetuiging verplicht tot een aantal zaken:
- De hoofdaanvrager zorgt voor terugkoppeling aan de research coördinator van de VRA van het besluit over honorering, de start- en einddatum van het onderzoek en de onderzoeksresultaten.
- De hoofdaanvrager schrijft, in samenwerking met de communicatiemedewerker van de VRA, een nieuwsbericht voor de VRA nieuwsbrief en website.
- Na afloop van het onderzoek, of zodra de onderzoeksresultaten bekend zijn, bespreekt de hoofdaanvrager met de WeCo de impact van de resultaten voor de zorg, richtlijnaanpassingen en landelijke implementatie of de-implementatie.
- De resultaten worden gepresenteerd op het DCRM of het colloquium.
Een steunverzoek kun je indienen via e-mail: weco@revalidatiegeneeskunde.nl.
Voor meer informatie of overleg kun je mailen naar de research coördinator, Esther Hosli: e.hosli@revalidatiegeneeskunde.nl.
Inclusie-oproepen
Loopt er in het revalidatiecentrum of ziekenhuis waar je werkt een multicenter onderzoek en zijn jullie op zoek naar patiënten of data om te kunnen includeren? Dan kun je een oproep laten plaatsen op deze website met een vermelding ervan in de VRA-nieuwsbrief.
Hier vind je meer informatie, de spelregels, de lopende oproepen en een formulier voor aanmelden nieuwe inclusie-oproepen.
Beleidsplan researchcoördinatie
In het beleidsplan researchcoördinatie revalidatiegeneeskunde worden de beleidsdoelstellingen en activiteiten uiteengezet met betrekking tot de coördinatie van het wetenschappelijk onderzoek op het gebied van de revalidatiegeneeskunde in Nederland. Dit betreffen beleidsdoelstellingen die gedragen worden door de Nederlandse Vereniging Revalidatieartsen (VRA) en Revalidatie Nederland (RN).
Hieronder vind je de link naar het beleidsplan researchcoördinatie revalidatiegeneeskunde.
Veldnorm ‘Toetsing en kwaliteitsborging zorgevaluaties’
Deze veldnorm is van toepassing voor WMO-plichtige zorgevaluatie studies. Hij bestaat uit een set van afspraken die als doel heeft om de opstart en uitvoering van zorgevaluaties te vereenvoudigen en te versnellen. Zorgevaluatie is evaluatieonderzoek naar de (kosten)effectiviteit van bestaande zorg (behandeling, diagnostiek, nazorg of organisatie van zorg). De veldnorm is sinds 1 maart 2023 van kracht. De VRA heeft op verzoek van de Federatie Medisch Specialisten (FMS) een proces ingericht voor de beoordeling van aanvragen.
In het kort
- Door de Veldnorm wordt o.a. de METC-procedure vereenvoudigd en verkort.
- De veldnorm geldt voor projecten die bestaande zorg onderzoeken.
- Bestaande zorg betekent dat deze zorg al wordt toegepast in Nederland.
- Om gebruik te kunnen maken van de Veldnorm wordt er door de projectgroep een ‘Aanvraagformulier vaststellen bestaande zorg’ ingediend bij de meest betrokken wetenschappelijke vereniging (multicenter onderzoek) of bij de toetsende commissie (monocenter onderzoek).
- De afhandelingstermijn van de aanvraag is maximaal 6 weken.
- De beoordeling of iets bestaande zorg is, wordt gedaan door minimaal twee beoordelaars (medisch specialisten).
- Wanneer er een ‘Verklaring bestaande zorg’ is afgegeven voor een project is er akkoord om alle onderdelen van de Veldnorm te kunnen gebruiken.
- Bij sommige calls is de Verklaring een verplichte bijlage. Op welk moment van de aanvraagprocedure hij beschikbaar moet zijn, kan verschillen tussen calls. Check dit in de calltekst.
- Voor multicenter onderzoek kan deze ‘Verklaring bestaande zorg’ worden meegestuurd met de indiening bij de toetsende commissie zodat het voor de commissie duidelijk is dat het om het vergelijken van bestaande zorg gaat.
- Ook kan de ‘Verklaring’ gebruikt worden om ondersteunende afdelingen (wetenschapsbureaus/monitoring-afdelingen/et cetera) te laten zien dat het project toestemming heeft om het lichtere regime van administratie, scholing en monitoring toe te passen.
- Meer informatie over de Veldnorm en het aanvraagformulier vind je op https://zorgevaluatiegepastgebruik.nl/wat-we-doen/evalueren/veldnorm/.
- Een aanvraag ‘Verklaring bestaande zorg’ bij de VRA kun je indienen via e-mail: weco@revalidatiegeneeskunde.nl.
Gebruik patiëntgegevens
Regels rondom het delen van bestaande patiëntgegevens
Medische gegevens worden gezien als bijzondere persoonsgegevens, wat betekent dat het gebruik en het delen ervan gebonden is aan regels en niet ‘informeel’ mag gebeuren. LET OP: dit geldt ook als sprake is van geanonimiseerde gegevens.
Wil je medische gegevens, waar onder andere ook informatie over de uitkomsten van behandelingen onder vallen, gebruiken en/of delen met anderen? Realiseer je dan dat dit niet zomaar mag.
Informatie over de voorwaarden waaraan je moet voldoen vind je in onderstaande handreikingen. Beide bevatten een stroomdiagram met stappenoverzicht.
- Handreiking ontsluiten patiëntgegevens voor onderzoek: werken volgens de regels uit AVG, UAVG en WGBO (RIVM)
- Handreiking Hergebruik van Zorggegevens voor Wetenschappelijk Onderzoek (NFU)
Handvatten voor werken met de Gedragscode Gezondheidsonderzoek
De Gedragscode Gezondheidsonderzoek vertaalt wet- en regelgeving voor gegevensbescherming bij gezondheidsonderzoek uit tot een set concrete, voor onderzoekers toegankelijke normen. Voor onderzoekers is het soms nog zoeken hoe zij de Gedragscode moeten toepassen in de praktijk. Recent is de Gedragscode daarom verder praktisch uitgewerkt. De uitwerking is te vinden op de website Werken met de gedragscode. De website bevat praktische richtlijnen, stroomdiagrammen, templates en een kennisbank met FAQ’s. Onderzoekers wordt van harte aangeraden om hiervan gebruik te maken.
Praktische doorvertaling van wetgeving
Voor wetenschappelijk onderzoek met gezondheidsgegevens worden veel gegevens, medische beelden en lichaamsmaterialen gebruikt. Dit moet natuurlijk veilig en verantwoord worden gedaan. Wet- en regelgeving omtrent wetenschappelijk onderzoek met gezondheidsgegevens biedt daarvoor de juridische kaders. Die wetgeving is echter versnipperd en complex. De Gedragscode Gezondheidsonderzoek, gepubliceerd door COREON in 2022, biedt onderzoekers daarom handvatten hoe het huidige juridisch kader van wet- en regelgeving voor gegevensbescherming bij gezondheidsonderzoek in de praktijk toe te passen.
EHDS-wetgeving
In de toekomst zal de European Health Data Space (EHDS) wetgeving van kracht worden, waardoor onderdelen van de Gedragscode, en dus de uitwerking op de website, moeten worden aangepast. COREON zal hiertoe tijdig de noodzakelijke voorbereidingen treffen. Voor een introductie in wat de EHDS met zich mee zal brengen kunt u deze podcastserie beluisteren. De Health-RI ELSI Servicedesk is beschikbaar voor vragen over de uitwerking van de Gedragscode. Daarnaast zal zij monitoren of aanpassingen nodig zijn, bijvoorbeeld bij wijzigingen in wet- en regelgeving door o.a. de komst van de EHDS.
Prijzen
Uitgelichte NTR artikelen
De Pronkhoek
‘Een praktisch probleem vanuit de werkvloer vertalen naar een wetenschappelijke probleemstelling’
‘Revalidatiegeneeskundig onderzoek wordt niet altijd gestuurd vanuit bestaande zorg en vragen’
Nederlands tijdschrift voor Revalidatiegeneeskunde
Het Nederlands Tijdschrift voor Revalidatiegeneeskunde (NTR) is een wetenschappelijk tijdschrift dat vijf keer per jaar wordt uitgegeven onder redactie van de VRA. Leden van de VRA ontvangen dit blad automatisch.
